Klasa VII a i b w ramach realizacji tematów dotyczących układu oddechowego wykonała szereg doświadczeń zawartych w modułach ENERGIA i POWIETRZE projektu „Laboratoria przyszłości”.
- „Mętna woda” – doświadczenie wykrywające obecność dwutlenku węgla w wydychanym powietrzu. Wdmuchiwane powietrze do wody wapiennej powoduje jej mętnienie. Tę część doświadczenia obserwowali również uczniowie klas IV na lekcjach przyrody. Siódmoklasiści szukali potwierdzenia, że za mętnienie wody wapiennej odpowiada dwutlenek węgla – składnik wydychanego powietrza. Zebrali do butelki gaz emitowany przez palącą się świeczkę (był to dwutlenek węgla), a następnie wlali do butelki wodę wapienną, która w krótkim czasie zmętniała.
- „Oddychanie komórkowe” – doświadczenie, dzięki któremu uczniowie poznali substraty, produkty i warunki przebiegu wymiany gazowej w tkankach. Wykorzystali wodę wapienną, drożdże piekarskie, glukozę oraz naczynia laboratoryjne. Jednokomórkowe drożdże zaliczane do królestwa grzybów uzyskują energię z glukozy, tak jak człowiek. Uczniowie obserwowali wpływ temperatury i ilości glukozy na intensywność oddychania komórkowego, a co za tym idzie na zwiększanie ilości wytwarzanego dwutlenku węgla. Mętnienie wody wapiennej było dowodem na obecność tego gazu.
- „Wdech – wydech” – uczniowie wykorzystując balony, słomkę i plastikową butelkę zbudowali model części układu oddechowego. Elementy tego modelu są odpowiednikami m.in. płuc i przepony. Dzięki nim uczniowie przeprowadzili symulację wdechu i wydechu oraz obserwowali mechanizm wentylacji płuc. Sprawdzili jednocześnie rolę przepony w tym procesie.
- „Pojemność płuc” – doświadczenie pozwalające wyznaczyć w przybliżeniu objętość płuc. Uczniowie poznali prosty sposób na domową spirometrię. Wiadro z wodą, butelka plastikowa również wypełniona wodą oraz wężyk wystarczą, aby sprawdzić pojemność wydechową własnych płuc. Wykorzystując poznaną metodę, można eksperymentować i szukać odpowiedzi na inne pytania badawcze, np. jaka jest pojemność wydychanego powietrza przy głębokim i zwykłym wdechu lub czy objętość płuc zależy od wzrostu człowieka.
Małgorzata Połczyńska
